Abhazya’dan Mısır ve Ürdün’e Çalışma Ziyareti.

Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanlığı Dış Ekonomik ilişkiler danışmanı Beslan Bütba, “Uluslararası Apsnı Vakfı” Başkanı Soner Gogua, işadamı Dimitri Argun ve Suriye’den Abhazya’ya dönüş yapan Dr. Nadir Haguş’dan oluşan bir Abhazya delegasyonu Mısır, Ürdün ve Türkiye’de temaslarda bulundu.

Delegasyonun öncelikli amacı diyaspora ile anavatan arasındaki ilişkilere katkıda bulunabilmekti.

Ziyaret programı Mısır’la başladı. Kahire ile yakın çevresinde yaşayan ve sayıları 25.000 kişiyi aşkın olan “Abaza” ailesi yaklaşık 600 yıldır Mısırda yaşayan ve ülkenin siyasetinden sanatına kadar  her alanına mührünü vuran son derece etkili bir aile.   Ne yazık ki Mısır diyasporasında yaşayanların hiç biri bugün artık anadilini konuşamıyor. Ezici bir çoğunluk ise sülale isimlerini bile hatırlamıyor. Ancak tamamı kendilerini aynı ailenin fertleri ve Abaza olarak nitelemekteler.

Ziyaretle ilgili gözlemlerini bizlerle paylaşan Soner Gogua’nın anlattıklarına göre Mısır’da bir çok önemli görüşme gerçekleştirildi. Soner Gogua’nın bizlere anlattıkları özetle şöyle:

“Toplantıların tamamında Abhazya’nın sosyal ve ekonomik durumu, iç ve dış politikaları, kültür, eğitim ve sağlık gibi bir çok konuda bilgilendirmelerde bulunduk. Ne yazık ki bu konuda büyük bir eksiklik olduğunu ve diyasporamızın Abhazya ile ilgili çok az şey bilmekte olduğunu üzülerek gözlemledik. Bizim bulunduğumuz süre içerisinde Mısır diyasporası ile Abhazya arasındaki ilişkileri sağlıklı bir zemine oturtmak için de derhal bir yapılanmaya gidildi ve Rauf Abaza başkanlığında bir oluşum gerçekleştirildi.

Ayrıca bulunduğumuz süre içerisinde kültür, eğitim, spor ve ekonomik yatırımlarla ilgili konularda çeşitli projeler ele alınarak görüşüldü.

Kahire’de bulunduğumuz süre içerisinde ülkede ciddi yatırımları bulunan bir Çin firması “Teda” bizleri davet ederek faaliyetleri konusunda bilgilendirdi ve Rusya-Abhazya pazarlarına yönelik projelerini paylaştı. Bu görüşmeden sonra yine “G-Com”  şirketi ceosu Nebil El Gohari ile bir araya geldik ve görüşme sonucu kendilerini Abhazya’ya davet ettik. En kısa sürede Mısırlı bir işadamı grubunu Abhazya’ya bekliyoruz.

Mısır ziyaretimiz sırasında Dina Abaza ve Muhammed Abaza hiç bir konuda bizden ilgilerini eksik etmediler.

Daha sonra buradan Ürdün’ün başkenti Amman’a geçtik. Burada da 20.000’i Abaza olan ve yaklaşık 250.000 kişiye ulaşan bir Kafkas diyasporamız mevcut. Kendilerinin verdiği bilgilere göre Ürdün’e 1830-1840 yılları arasında yerleşmişler.

Ürdün diyasporası ile Mısır diyasporası arasında ciddi farklılıklar bulunuyor. Ürdün’de yaşayanlar Mısır’dakilerin aksine sülale isimlerini korumaya devam etmekteler. Ayrıca içlerinde az da olsa anadilimizi hala yaşatanlara da rastlamak mümkün. Burada “Abaza Divanı” adı verilen bir örgütleri de bulunuyor. Başkanlığını Hasan Çiçba’nın yaptığı örgüt yönetimi ile bir araya gelerek çeşitli konularda görüş alışverişinde bulunduk.  Görüşmeye katılanlar arasında Ürdün’ün ekonomisi, siyaseti ve bürokrasisinin etkili isimlerinden soydaşlarımız bulunmaktaydı.

Daha sonra Kral Hüseyin’in ilk torunu olan Prens Hüseyin Mirza tarafından kabul edildik ve çok samimi bir şekilde ağırlandık. Bu kabul sırasında bizler de kendisini Abhazya konusunda bilgilendirdik.

Ürdün’de  bulunduğumuz süre içerisinde kendisi de Abhaz kökenli olan Türkiye’nin Amman Büyükelçisi  Sedat Ünal’a da bir nezaket ziyaretinde bulunduk.

Ardından o günlerde yaşanan trajik uçak kazası dolayısıyla Amman’daki Rus Elçiliğine bir taziye ziyareti gerçekleştirdik.

Ürdün ziyaretimiz sırasında Prens Ali’nin sekretaryasında görev yapan İnal Hatkhua ile Enver Çkua ve Mactı Keşt bizlere her türlü konuda yardımcı oldular ve ziyaretimizi organize ettiler. Uluslararası Apsnı Vakfı olarak  “Uluslararsı Kafkas Kültür Akademisi” yöneticisi de olan İnal hatkhua’yı ve arkadaşlarını Abhazya’ya davet ettik. Kendileriyle burada bir işbirliği anlaşması imzalanması konusunda da görüş birliğine vardık.

Ürdün’de bulunduğumuz süre içerisinde iş dünyasının çeşitli temsilcileri ve bir çok şirket yöneticisiyle de biraraya geldik. Özellikle “Boliver Group” ile kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdik.

Ürdün’ün Arap dünyasında önemli bir ticaret üssü olması dolayısıyla buradaki ekonomik görüşmeler ziyaret programına adeta damgasını vurdu. Burada uluslararası bankacılıktan, sigorta sistemine kadar her konuda ayrıntılı bilgi edinmeye çalıştık ve son derece yararlı bilgilerle yurda döndük.”

Mısır ve Ürdün gezisi sonucunda Abhazya delegasyonu Sohum’a dönerken, Soner Gogua İstanbul’a geçerek burada düzenlenen Abhaz Dernekleri Federasyonu genel kuruluna katıldı ve bu toplantı sonrasında yurda döndü